Wethouder van gemeente Molenlanden Arco Bikker ziet kansen voor starters op de woningmarkt
De helft van de bestaande woningen in Molenlanden, een gemeente in Zuid-Holland boven Dordrecht en Gorinchem, bestaat uit Premie-A woningen, die ooit zijn bedoeld als starterswoning. Wethouder Bikker: “De Premie-A woningen uit de jaren `60, `70 en `80 zijn eigenlijk te groot gebouwd als starterswoning pur sang. En daarin ligt meteen een van de oorzaken van de huidige problemen: de doorstroom is er nauwelijks. De starters van toen zitten er na 30 jaar nog. Dat betekent dat woningen die oorspronkelijk bedoeld zijn als starterswoningen in de praktijk als eengezinswoningen worden gebruikt.”
Andere tijden, andere behoeften
De veranderende visie op de woningmarkt heeft ook te maken met de sociaal-demografische ontwikkelingen. “Op sociaal-demografisch gebied is het nodige veranderd. De meeste starters op de huizenmarkt waren vroeger net getrouwd, woningzoekend met de gedachte snel een gezin te stichten. Dat is tegenwoordig anders. Daarbij vallen veel startende tweeverdieners in een gat: ze verdienen te veel om te kunnen huren en te weinig om te kunnen kopen.”
Woningtekort
Landelijk komen we circa 350.000 woningen tekort om aan de vraag te kunnen voldoen. Vooral aan starterswoningen en levensloopbestendige woningen is een tekort. Over de situatie in zijn eigen gemeente zegt Bikker: “In de gemeente Molenlanden komen we ongeveer 300 à 400 woningen tekort. De oorzaken hiervoor zijn divers. Procedures zijn soms te lang, de demografie verandert en de stikstofproblematiek speelt een rol. Ook het feit dat we maatschappelijk, politiek en bestuurlijk keuzes moeten maken. Waar willen we bouwen? Wat willen we bouwen? Hoeveel maximaal woonoppervlak? Huur of koop? Laagbouw of hoogbouw?”
Oplossingsrichtingen voor starterswoningen
Zoals in veel gemeentes speelt ook in Molenlanden de vraag hoe je goede en betaalbare woningen bouwt voor starters. Op dit thema heeft wethouder Bikker een duidelijke visie: “Voor grondgebonden nieuwbouwstarterswoningen zouden we de relatie woonruimte, woonoppervlakte en bouwkosten naar een optimum moeten krijgen. Het eindproduct is dan een comfortabele, energiezuinige woning die echt is bedoeld voor starters op de woningmarkt. Betaalbaar, maximaal 200.000 euro, en met zo laag mogelijke maandelijkse energielasten. De gemeente kan helpen door te faciliteren. Niet alleen met het bestemmingsplan of een lagere grondprijs. Maar ook met afspraken over zelfbewoningsplicht voor een bepaalde tijd en de grootte van de kavel in relatie tot het woonoppervlak. De woning zou na de bouw niet meer vergroot moeten kunnen worden. In het bestemmingsplan moet je dan naar een soort maximum bebouwingsgraad of een maximum oppervlakte voor starterswoningen opnemen. Dat zorgt voor doorstroming. Het betekent bovendien dat deze woningen in de toekomst weer nieuwe starters op de woningmarkt kunnen herbergen. Dat is niet zomaar gebeurd, dat weet ik. Maar we moeten blijven denken in oplossingen.”
Bouwers en banken
Het streven naar betaalbare nieuwbouwwoningen is mooi, maar kan niet alleen worden ingevuld door de gemeente zelf. Over de rol van de bouwsector en de banken zegt Bikker: “Ik denk dat ontwikkelaars, bouwers en banken een belangrijke rol spelen in het haalbaar maken en betaalbaar houden van starterswoningen. Conceptmatige of industriële nieuwbouw scheelt vaak aanzienlijk in bouwkosten. Het draagt substantieel bij aan het verlagen van de stichtingskosten. Hierdoor wordt een starterswoning voor een grotere doelgroep haalbaar. Wanneer je dit kunt combineren met een divers kwalitatief hoogstaand gevelbeeld, vergroot dat de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de wijk. Daar hechten wij als gemeente belang aan. Ik zie ook dat banken vaker extra hypotheekruimte bieden naarmate de woning energiezuiniger is. Daarmee wordt de woning betaalbaar en komen starters in een woning met relatief lage woonlasten. Ik pleit ervoor als sector gezamenlijk naar het tekort aan starterswoningen te kijken en met oplossingen te komen. Een mooie reden om mee te werken aan deze whitepaper.”
Gratis whitepaper
In samenwerking met Rabobank en gemeente Molenlanden hebben wij onderzoek gedaan naar de haalbaarheid en betaalbaarheid van starterswoningen. De belangrijkste onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in een whitepaper. De whitepaper is gratis te downloaden vanaf onze speciale landingspagina: https://developinc.nl/starterswoningen/